Za nami pewien cykl artykułów na temat różnic baz olejowych i tekstów mających w choć drobnym stopniu ułatwić wybór odpowiedniego oleju do danej aplikacji. Teraz zajmiemy się smarami.

Smar jest mieszaniną oleju, zagęszczacza i dodatków w różnych proporcjach (Rys. 1). Główne właściwości to klasa konsystencji NLGI, zagęszczacz, Olej bazowy i lepkość oleju bazowego.

Rys. 1 Budowa smaru

Rodzaj użytego zagęszczacza w znacznym stopniu determinuje właściwości smaru i jego przeznaczenie. Rys. 2 przedstawia podział zagęszczaczy na poszczególne grupy, a poniżej krótkie opisy każdego z nich.

Rys. 2 Rodzaje zagęszczaczy stosowanych do produkcji smaru

1)      Litowe

Smary litowe są najlepszymi smarami uniwersalnymi za uczciwą cenę. Posiadają temperaturę kroplenia ponad 175°C. Kiedy zagęszczaczem jest 12 hydro stearynian, a smar jest kompleksowy, smar staje się bardzo wysokiej jakości środkiem smarnym.

2)      Mydło wapniowe

Smary wapniowe są gładkie i masłowate w swojej teksturze, mają doskonałą odporność na wodę, dobrą stabilność mechaniczną, są łatwe do aplikowania i wytrzymują temperatury pracy standardowo do ok. 65°C, i temperatury pracy chwilowej do 95°C. Smary wapniowe używane są wszędzie tam, gdzie nie występuje ryzyko wysokiej temperatury, która mogłaby zniszczyć strukturę smaru. Można je spotkać głównie w motoryzacji, branży rolniczej przy smarowaniu podwozi, siodeł w ciągnikach siodłowych czy pompach wodnych.

 3)      Wapniowe 12 hydrostearynianowe

Mydło to ma doskonałą odporność na wodę, dobrą stabilność mechaniczną tak samo jak zwykłe mydło wapniowe, a jego podstawową różnicą jest wyższa temperatura kroplenia wynosząca 120°C, dzięki czemu może być używane w aplikacjach o wyższej temperaturze, w porównaniu do zwykłych smarów wapniowych.

4)      Wapniowe kompleksowe

W porównaniu do poprzednich, ten typ mydła ma naturalną wysoką odporność na obciążenia, standardowo koło 55 na maszynie Timken. Oprócz tego posiada dobrą odporność na wysokie temperatury i jest ekstremalnie odporne na wymywanie wodą. Ich wadą jest twardnienie w podwyższonych temperaturach, niska pompowalność, i niska stabilność mechaniczna.

5)      Sulfonianowe wapniowe

Sulfonian wapnia to najbardziej wszechstronny zagęszczacz pośród zagęszczaczy wapniowych. Posiada dobrą odporność na obciążenia, i jest bardzo odporny na wodę. Charakteryzuje się dobrą odporność mechaniczną, ochroną antykorozyjną i możliwością pracy w wysokich temperaturach. Sulfonian wapnia to jedyny smar z grupy smarów wapniowych, który może być postrzegany jako smar wielofunkcyjny.

6)      Aluminiowe

Smary te nie są popularne ze względu na wysoki koszt produkcji i niektóre słabe własności. Są czyste, transparentne i gładkie, ale charakteryzują się sporą zmianą tekstury w funkcji temperatury. Powinny być stosowane do 75°C, ponieważ powyżej tej temperatury miękną bardzo szybko. Mają doskonałą odporność na wodę, ale bardzo niską stabilność mechaniczną. Dla aplikacji przemysłowych, dużo więcej do zaoferowania mają smary wapniowe, za niższą cenę.

7)      Aluminiowe kompleksowe

Zagęszczacz ten pozwala na zastosowanie w szerszym spektrum aplikacji. Posiada wysoką temperaturę kroplenia, doskonałą odporność na wodę, dobrą odporność na ścinanie i dobrą pompowalność. Dobrze reagują na dodatki poprawiające odporność na obciążenia.

8)      Bentonitowe

Bentonit ma strukturę masła, brak punktu kroplenia, dobrą adhezyjność, zadowalającą stabilność mechaniczną i kiepską ochronę antykorozyjną. Są ekstremalnie przydatne w aplikacjach wysokotemperaturowych i mogą być używane jako smary wielofunkcyjne. Największą wada pojawia się w przypadku zaniedbania konserwacji i pojawią się symptomy uszkodzenia smaru. Końcowym rezultatem będzie powstanie gliny w łożysku co z pewnością doprowadzi do uszkodzenia.

9)      Poliureanowe

Poliurea jest bardzo specjalistycznym smarem i ma ograniczone zastosowanie. Zapewnia bardzo dobrą odporność na wysokie temperatury, gdyż nie zmienia konsystencji wraz z jej wzrostem. Jednocześnie jest smarem o ekstremalnie wysokiej odporności na starzenie. Czyni go to bardzo odpowiednim smarem do aplikacji, gdzie istnieje ryzyko potencjalnych wycieków z łożysk, ze względu na wysokie temperatury. Stosowana jest również do łożysk, smarowanych raz na całe życie, na etapie produkcji. Poliurea jest bardzo dobra do długoliniowych systemów centralnego smarowania.